پمپ دیافراگمی (Diaphragm Pump) یک نوع پمپ مکانیکی است. که از طریق یک دیافراگم (membrane) از جنس ارتوپلاستیک یا فلزی که به‌طور دوره‌ای به طور متناوب متراکم و انبساط می‌یابد. روانه‌شدن و جابه‌جایی مایعات را انجام می‌دهد. این پمپ‌ها برای انتقال مواد مختلف از جمله مواد شیمیایی، نفت، آب، گاز و مواد خوراکی استفاده می‌شوند.
برخی از ویژگی‌ها و مزایای پمپ‌های دیافراگمی عبارت‌اند از:
- خصوصیات خودجذبی: این پمپ‌ها توانایی خودجذبی دارند. یعنی می‌توانند مایع را از مخزن یا مخزن‌های پایین‌تر جذب کنند. و آن را به محل مورد نظر انتقال دهند.
- عملکرد دقیق: پمپ‌های دیافراگمی به‌طور دقیق و قابل تنظیم عمل کرده. و نیازی به تنظیمات پیچیده ندارند.
- مناسب برای مواد حساس: برخی از پمپ‌های دیافراگمی از جنس موادی ساخته می‌شوند. که مناسب برای انتقال مواد حساس به شوک و اهتزاز هستند.
- عدم نیاز به روانکاری: پمپ‌های دیافراگمی نیازی به روانکاری مانند روغن ندارند. و می‌توانند با خشک نگه‌داشته شدن عمل کنند.
- سهولت نگهداری و تعمیر: نسبت به برخی از پمپ‌های دیگر، پمپ‌های دیافراگمی به‌سادگی قابل نگهداری و تعمیر هستند.
- قابلیت انتقال مواد خمیری: این پمپ‌ها می‌توانند مواد خمیری را به‌راحتی انتقال دهند. و به عنوان یک پمپ‌های اسلایدر (Slurry Pump) نیز شناخته می‌شوند.
با اینکه پمپ‌های دیافراگمی برخی مزایا و کاربردهای متنوعی دارند. اما معایبی مانند نیاز به نگهداری منظم و تعویض دیافراگم‌ها و همچنین محدودیت در سرعت و ظرفیت انتقال مواد را نیز دارند. برای انتخاب و استفاده بهینه از این نوع پمپ، مشاوره با کارشناسان مجرب هیدروتب توصیه می‌شود.
پمپ‌های دیافراگمی به دلیل ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاصی که دارند، در بسیاری از صنایع و کاربردها استفاده می‌شوند.
برخی از کاربردهای اصلی پمپ‌های دیافراگمی عبارت‌اند از:
- صنایع شیمیایی: در این صنعت‌ها، پمپ‌های دیافراگمی برای انتقال و پمپاژ مواد شیمیایی مختلفی مانند اسیدها، قلیاها، حلال‌ها، امولسیون‌ها و مواد شیمیایی خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنایع نفت و گاز: پمپ‌های دیافراگمی برای انتقال نفت خام، آب‌های بهره‌برداری، پمپاژ آب و گازهایی مانند متان و پروپان در این صنعت‌ها استفاده می‌شوند.
- همچنین صنایع غذایی: در صنایع غذایی، از پمپ‌های دیافراگمی برای انتقال مواد خمیری، نیشکر، شیره، مواد خوراکی خمیری، آب‌میوه‌ها و مواد خمیری دیگر استفاده می‌شود.
- پزشکی و صنایع دارویی: در این حوزه، پمپ‌های دیافراگمی برای انتقال و انجام عملیات انتقال مایعات و داروهای حساس و دقیق در دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنایع آب و فاضلاب: پمپ‌های دیافراگمی برای انتقال فاضلاب، آب کثیف، آب‌های فاضلابی و نیز در فرآیندهای تصفیه آب مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنعت پلیمر: این پمپ‌ها برای انتقال پلیمرهای حباب‌دار و مواد خمیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنایع خودروسازی: در خطوط تولید خودرو و تامین روغن به موتور و قطعات مکانیکی، پمپ‌های دیافراگمی به‌کار می‌روند.
- کشاورزی و باغبانی: در این حوزه، از پمپ‌های دیافراگمی برای انتقال آب، کودهای مایع و حشره‌کش‌ها استفاده می‌شود.
مزیت‌های اصلی استفاده از پمپ‌های دیافراگمی شامل خصوصیت خودجذبی، مقاومت در مقابل اهتزاز و شوک، امکان انتقال مواد خمیری و حباب‌دار، کارکرد دقیق و قابل تنظیم، عملکرد بدون روانکاری و قابلیت نگهداری و تعمیر آسان است. با این حال، همانند هر پمپ دیگر، نیاز به نگهداری منظم و تعویض قطعات دیافراگمی و سایر قطعات کارکرده را دارند تا عملکرد بهینه‌شان حفظ شود.